لیزر CO2 فرکشنال

لیزر co2 فرکشنال چیست؟

لیزر CO2 فرکشنال (Fractional CO2 Laser) یکی از پیشرفته‌ترین و موثرترین روش‌های غیرتهاجمی برای جوانسازی پوست و رفع ضایعات عمقی است که با استفاده از گاز دی‌اکسید کربن عمل می‌کند. در این تکنولوژی، پرتوهای لیزر به هزاران ستون نوری بسیار ظریف (میکروفرکشنال) تقسیم می‌شوند و تنها بخشی از سطح پوست را هدف قرار می‌دهند. این فرآیند باعث ایجاد آسیب‌های میکروسکوپی کنترل‌شده در لایه درم (لایه میانی پوست) می‌شود، در حالی که بافت‌های مجاور سالم باقی می‌مانند تا روند بهبودی را تسریع کنند.

مهم‌ترین تاثیرات این روش بر ساختار پوست عبارتند از:

• تحریک کلاژن‌سازی: گرمای ایجاد شده در عمق پوست، باعث انقباض رشته‌های کلاژن قدیمی و تحریک سلول‌ها برای تولید کلاژن و الاستین جدید می‌شود.
• بازسازی سطح پوست (Resurfacing): با لایه‌برداری دقیق، لایه‌های کدر و آسیب‌دیده جای خود را به پوستی شفاف‌تر و یکنواخت‌تر می‌دهند.
• رفع اسکار و منافذ: این لیزر به‌ویژه برای درمان جای جوش، اسکار، منافذ باز و خطوط استریا (ترک‌های پوستی) کارایی بالایی دارد.

لیزر CO2 کدام مشکلات پوستی را درمان می‌کند؟

در پژوهش‌های مختلف فواید و مزایای استفاده از لیزر CO2 فرکشنال بررسی شده است که در ادامه به برخی از مهمترین مزایای این لیزر اشاره می‌کنیم:

• کاهش واضح اسکار آکنه: این لیزر به از بین بردن جای جوش‌های فرورفته اما با عمق کم کمک می‌کند.
• کاهش چروک‌های ظریف تا متوسط: چروک‌های پنجه کلاغی و چروک خط خنده و پیشانی را به طور محسوسی از طریق از بین بردن لایه سطحی و تحریک کلاژن، کاهش می‌دهد.
• درمان لکه‌های ناشی از آفتاب سوختگی شدید: تحقیقات مختلف نشان می‌دهد بازسازی و ترمیم پوست با استفاده از لیزر فرکشنال می‌تواند لکه‌های قهوه‌ای ناشی از آفتاب سوختگی را از بین ببرد.
• رفع مشکل منافذ باز پوست: بسیاری از مشکلات پوستی از جمله منافذ باز پوست با لیزر CO2 قابل درمان هستند.
• سفت کردن پوست یا اثر «تایتنینگ»: هرچند این روش جایگزینی برای روش‌های لیفت نیست، اما نتایج نشان می‌دهد موجب سفت‌تر شدن و لیفت جزئی پوست می‌شود.
• دوام نسبتاً طولانی‌تر نسبت به درمان‌های سطحی‌تر: هرچند با استفاده از این روش،‌ روند پیری همچنان ادامه دارد اما نتایج لیزر فرکشنال ممکن است تا چندین سال ماندگاری داشته باشد.

چه کسانی بهترین نتیجه را از لیزر CO2 می‌گیرند؟

اگر هنوز نمی‌دانید لیزر CO₂ برای پوست شما مناسب است یا نه، در این بخش دقیق توضیح داده‌ایم که این لیزر برای چه تیپ‌هایی بیشترین اثر را دارد.

طیف‌های پوستی مناسب برای لیزر CO2

لیزر فرکشنال تایپ‌های پوستی متنوعی را می‌تواند درمان کند،‌ اگر چه کمترین عوارض و کوتاه‌ترین دوره نقاهت برای تایپ‌های پوستی روشن است. در ادامه شرایط هر یک از انواع تایپ‌های پوستی را برای استفاده از این لیزر توضیح داده‌ایم:

• تیپ پوستی ۱ و ۲ یعنی پوست‌های بسیار روشن بهترین نتیجه را بعد از لیزر کردن به‌دست خواهند آورد و کمترین عوارض را پس از لیزر خواهند داشت.
• برای تیپ پوستی شماره ۳ نیز این لیزر ممکن است تاثیر خوبی داشته باشد اما نیاز به احتیاط بیشتری دارد.
• تیپ‌های پوستی ۴ تا ۶ یعنی پوست‌های سبزه تا تیره ریسک بالاتری برای ابتلا به هیپرپیگمانتاسیون (افزایش رنگدانه پس از التهاب یا PIH) دارند و از این رو پزشکان، لیزر CO2 فرکشنال را به این افراد توصیه نمی‌کنند.

برای پوست‌های خیلی تیره شواهدی در دست نیست که لیزر فرکشنال بتواند تاثیر بسزایی داشته باشد از این رو پزشکان برای انجام لیزر فرکشنال برای این افراد بسیار محتاطانه عمل می‌کنند.

سن مناسب برای انجام لیزر فرکشنال

افراد مسن از آنجا که نسبت به افراد جوان پوست با چین و چروک و اسکارهای بیشتری دارند، به نظر می‌رسد که این لیزر برای این افراد اثر بیشتری دارد. با این حال افراد جوان به دلیل بافت پوستی بهتر و کلاژن‌سازی و ترمیم پوست بیشتر، نتایج بسیار خوبی را را با دوره نقاهت‌های کمتری تجربه کنند. برخلاف آن‌ها افراد مسن‌تر ممکن است دوره‌های نقاهت طولانی‌تر داشته باشند زیرا بازسازی پوست در این افراد آرام‌تر انجام می‌شود.

لیزر CO2 چگونه عمل می‌کند؟

لیزر CO2 هنگام تابش، پرتو مادون-قرمز با طول موج ۱۰۶۰۰ نانومتر را به پوست می‌فرستد، آب موجود در لایه‌های پوست را جذب می‌کند، لایه سطحی را تبخیر کرده و بافت زیرین را گرم می‌نماید تا نئو­کلاژن‌سازی آغاز شود. لیزر CO2 پرتویی با طول موج ۱۰,۶۰۰ نانومتر دارد؛ این طول موج به‌خوبی توسط آب سلول‌ها جذب می‌شود. وقتی پرتوی لیزر به پوست می‌تابد، آب موجود در سلول‌ها و بافت‌های سطحی و درمی، انرژی را جذب می‌کند؛ آب موجود در لایه‌های سطحی تبخیر می‌شود و هم‌زمان در پوست گرمایِ کنترل‌شده ایجاد می‌شود که به ترموکوآگولاسیون (انعقاد بافت در اثر گرما) و تحریک نئوکلاژن‌سازی می‌انجامد.

در نسخهٔ فرکشنال، پرتو به‌شکل شبکه‌ای از ستون‌های میکرونیِ درمان (MTZ: Microscopic Treatment Zones) به پوست می‌رسد؛ یعنی نقاط ریزِ زیادی درمان می‌شوند و بافت‌های بین‌شان دست‌نخورده می‌ماند تا ترمیم سریع‌تر رخ دهد. این روش نوعی «بازسازی کنترل‌شده» پوست است؛ لایه آسیب‌دیده حذف می‌شود، پوست جدید تحریک می‌شود، بافت کلاژن تقویت می‌گردد و نتیجه آن پوستی شفاف است.

تفاوت لیزر CO2 ابلیتیو و فرکشنال

لیزر CO2 در دو نوع ابلیتیو یا تهاجمی و فرکشنال یا کم تهاجم انجام می‌شود. این دو نوع لیزر از نظر مکانیسم انجام با یکدیگر متفاوت هستند و از این رو دارای عوارض و دوران نقاهت متفاوتی هستند.

لیزر CO2 تهاجمی (Complete Ablative)

در لیرز ابلیتیو (Complete Ablative) کل سطح پوست تحت تابش لیزر قرار می‌گیرد و لایه سطحی تقریبا به طور کامل برداشته می‌شود که در نهایت موجب می‌شود بیشترین میزان بازسازی و ترمیم پوست انجام گیرد. در این روش دوره نقاهت طولانی‌تر بوده و احتمال ابتلا به برخی عوارض مانند هیپوپیگمانتاسیون (از دست دادن رنگدانه‌های پوست) و هیپرپیگمانتاسیون (افزایش بیش از حد رنگدانه‌ها) بیشتر خواهد بود. این عارضه به صورت لکه‌هایی در قسمتی که لیزر انجام شده است پدیدار می‌شود.

لیزر ابلیتیو CO2 برای موارد زیر مناسب است:

• اسکارهای عمیق
• آسیب نوری شدید
• پوست‌های بسیار آسیب‌دیده
• پوست های روشن با خطر عوارض کمتر
• افراد با امکان داشتن دوره نقاهت طولانی‌تر

لیزر CO2 فرکشنال یا کم تهاجمی (Fractional Ablative)

در لیزر فرکشنال تابش موج لیزر به صورت شبکه‌‌ای روی پوست اعمال می‌شود یعنی تنها بخش‌هایی از سطح پوست تحت درمان قرار می‌گیرد. در میان سلول‌هایی که تحت تابش قرار گرفته‌اند برخی سلول‌ها و بافت‌های سالم قرار دارند و این بافت‌های سالم به پوست کمک می‌کنند تا سریع‌تر بازسازی شود و دوره نقاهت و احتمال ابتلا به عوارض را کاهش می‌دهند. لیزر فرکشنال برای افرادی که می‌خواهند نتیجه خوب بگیرند اما نقاهت طولانی را نمی‌پذیرند مناسب است.

لیزر فرکشنال برای موارد زیر مناسب است:

• اسکار آکنه
• چروک کم یا متوسط
• منافذ باز صورت
• رنگ‌های پوست متوسط با احتمال دوره نقاهت پایین‌تر

قبل از تصمیم‌گیری، این جدول خلاصه کمک می‌کند بفهمید کدام نوع لیزر برای شرایط شما بهتر است.

مراقبت‌های قبل از درمان

برای انجام لیزر CO2 فرکشنال نیاز به برخی مراقبت‌ها وجود دارد که به طور معمول پزشک بعد از ویزیت، شما را در جریان تمام مراقبت‌ها قرار می‌دهد.

• قبل از انجام لیزر از از قرص راکوتان استفاده نکنید؛ این قرص باعث خشکی پوست شده و در نهایت بر روی نتیجه درمان تاثیر منفی خواهد گذاشت.
• اجتناب از آفتاب گرفتن یا برنزه کردن؛ حداقل ۴ هفته قبل از درمان نباید آفتاب بگیرید.
• ارائه سوابق پزشکی: خصوصاً سابقه تبخال (HSV)، زونا، سابقه مصرف داروهایی مثل رتینوییدها، داروهای رقیق‌کننده پوست.
• انتخاب کلینیک مطمئن با تجهیزات استاندارد؛ حتما یک مشاوره کامل درباره انتظارات، ریسک‌ها و دوره نقاهت با پزشک داشته باشید.

دوره‌ی بهبودی و مراحل نقاهت

لیزر CO2 ابلیتیو نیاز به دوره نقاهت طولانی‌تری دارد اما در لیزر فرکشنال دوره بهبودی کوتاه‌تر است. در ادامه مراقبت‌های بعد از درمان با لیزر Co2 فرکشنال را به طور کامل توضیح داده‌ایم.

بلافاصله بعد از درمان

بلافاصله بعد از لیزر پوست قرمز و گرم می‌شود (مثل آفتاب‌سوختگی خفیف تا متوسط) و گاهی دچار ورم خفیف، به‌ویژه دور چشم یا اطراف دهان خواهید شد.

• به هیچ عنوان در معرض نور آفتاب یا هر نوع نور دیگری قرار نگیرید.
• پزشک معمولاً توصیه می‌کند که پماد ترمیم‌کننده زینک را به مدت ۱۴ روز روی پوست بزنید.
• تا ۲۴ ساعت اول فقط از اسپری آب استریل یا سرم شست‌وشوی خنک استفاده کنید و به پوست دست نزنید.

روزهای ۱ تا ۳

در این روز‌ها قرمزی و ورم ادامه دارد ولی معمولا کمتر می‌شود. پوست نیز کمی زبر و تیره می‌شود و حالت پوسته پوسته می‌گیرد.

• دو بار در روز با شامپو بچه و آب خنک صورتتان را بشویید.
• بعد از شست‌وشو، به‌آرامی صورتتان را خشک کنید و دستمال را روی صورت خود نکشید.
• پماد ترمیمی زینک را پس از هر بار شستشو بزنید.

روزهای ۳ تا ۷

روز سوم تا هفتم پوسته‌ریزی و تیره شدن سطح پوست آغاز می‌شود که امری کاملا طبیعی است.

• هیچ‌وقت پوسته‌ها را نکنید یا نخراشید! (باعث لک یا اسکار می‌شود).
• مرتب از کرم ترمیم‌کننده استفاده کنید تا خشک نشود.
• هنوز نباید کرم پودر یا لوازم آرایشی بزنید.

بعد از روز ۷ تا ۱۴

پوست جدید شروع به ظاهر شدن می‌کند و رنگش ممکن است کمی صورتی یا روشن‌تر باشد.

• در صورتی که در معرض آفتاب مستقیم قرار می‌گیرید می‌توانید از کلاه و ماسک استفاده کنید.
• تا پایان روز چهاردهم از ضد آفتاب استفاده نکنید و همان پماد زینک را به صورت مستمر استفاده کنید.
• پماد زینک را هر ۲ الی ۳ ساعت روی پوستتان تمدید کنید.

عوارض احتمالی و ریسک‌ها

لیزر CO2 یک روش درمانی قدرتمند است، اما ریسک‌هایی هم دارد که باید پیش از درمان بدانید:

• التهاب: اریتم (قرمزی)، تورم، پوسته‌ریزی، احساس سوزش یا آفتاب‌زدی‌شدگی پوست؛ ممکن است برای روزها تا هفته‌ها باقی بماند.
• هیپرپیگمانتاسیون پس از التهاب (PIH): افزایش رنگدانه‌های پوست به ویژه در پوست‌های تیره‌تر یا در صورت عدم مراقبت صحیح بعد از درمان، احتمال دارد.
• هیپوپیگمانتاسیون:‌ در صورتی که درمان بسیار شدید باشد یا مراقبت بعد از لیزر به درستی صورت نگیرد ممکن است دچار این عارضه شوید.
• عفونت ویروسی یا باکتریال: اگر پوست ترمیم‌شده مستعد باشد احتمال فعال‌شدن مجدد برخی ویروس‌ها مثل ویروس ­HSV یا زونا وجود دارد.

برای کاهش ریسک‌ها، انتخاب پزشک با تجربه و متخصص، شناسایی تیپ پوستی و رعایت دقیق مراقبت‌های قبل و بعد از درمان، حیاتی است. با انتخاب کلینیک سعادت آباد خیالتان راحت است.

جایگزین‌های لیزر CO2 فرکشنال چیست؟

پیشنهاد کلینیک سعادت آباد برای شما استفاده از لیزر اربیوم است. لیزر اربیوم تنها در یک جلسه انجام می‌شود و از آنجا که طول موج کمتری دارد عوارض بسیار کمتری نسبت به لیزر CO2 برای شما به همراه خواهد داشت. درمان‌های دیگر مانند بوتاکس، فیلر و غیره درمان‌های مدت‌دار هستند که هر بار نیاز به تجدید و تمدید خواهند داشت، اما استفاده از لیزر اربیوم پوست شما را ترمیم کرده و مشکل را از ریشه حل می‌کند. اگر چه لیزر اربیوم طول موج کمتری دارد و عمق نفوذ آن به پوست کمتر است اما جذب آب بالاتری دارد و همین موضوع آسیب حرارتی به پوست را کاهش داده و با ایمنی بیشتر پوست شما را درمان خواهد کرد.