خدمات جراحی۳۰-بهمن-۱۴۰۲

افتادگی پلک (پتوز) چیست + علل و راه های درمان

وقتی به آینه نگاه می‌کنید، با دیدن چشمانی پف کرده و خواب‌آلود، چهره خود را آن‌طور که باید، سرحال و زیبا حس نمی‌کنید. افتادگی پلک بالایی چشم به سمت پایین علاوه بر کاهش زیبایی ممکن است روی مردمک چشم شما را بپوشاند و مسیر دید شما را مسدود کند. در اصطلاح پزشکی به این حالت ، افتادگی پلک یا پتوز ptosis می‌گویند. این عارضه گاهی بینایی شما را مختل کرده و در برخی از موارد ممکن است منجر به عوارض دیگری شود. در برخی افراد این بیماری به صورت مادرزادی (از بدو تولد) وجود دارد و در سایر افراد به صورت اکتسابی در طی مراحل زندگی ایجاد می‌شود. اما جای هیچ نگرانی نیست؛ گزینه‌های درمانی کم دردسری برای این بیماری در کلینیک زیبایی سعادت آباد، برای رفع این بیماری به شما پیشنهاد می‌شود.

افتادگی پلک یا پتوز

درباره افتادگی پلک پتوز بیشتر بدانیم

پتوز وضعیتی در پلک فوقانی چشم است که در آن با افتادگی پلک روی چشم مواجه هستیم. این عارضه معمولا به این دلیل اتفاق میفتد که عضله بالابرنده پلک – در واقع ماهیچه‌ای که مسئولیت بلندکردن پلک شما را دارد- آنطور که باید فعال نیست. این وضعیت با نظر به میزان افتادگی پلک می‌تواند دید شما را محدود کند یا مسیر دید را به طور کامل مسدود کند. افتادگی پلک پتوز می تواند یک یا هر دو پلک بالایی را درگیر کند. همچنین می تواند در یک چشم بیشتر از چشم دیگر اختلال ایجاد نماید. نام‌های دیگر این عارضه بلفاروپتوز، پتوز پلک فوقانی یا افتادگی پلک است.

انواع افتادگی پلک پتوز

پتوز هم در کودکان و هم در بزرگسالان مشاهده می‌شود و انواع آن را می‌توان به صورت زیر طبقه‌بندی کرد:

• پتوز مادرزادی: به این معنی است که فرد با این بیماری متولد شده است. مشکلات رشد عضله بالابرنده باعث پتوز مادرزادی می شود. اگر کودک شما به آن مبتلا باشد، ممکن است به آمبلیوپی یا تنبلی چشم نیز مبتلا شود. چرا که تنبلی چشم نیز در افرادی مشاهده می‌شود که در دوران کودکی عضلات چشم آن‌ها به طور طبیعی رشد نکرده است. بهتر است در اوایل دوران کودکی آن را درمان کنید تا باعث کاهش بینایی در طولانی مدت نشود.

• پتوز اکتسابی: معمولا این نوع پتوز بزرگسالان را در یکی از مراحل زندگی درگیر می‌کند. زمانی اتفاق میفتد که عضله بالابرنده ضعیف شده یا از پلک شما جدا شود. همچنین در صورت آسیب‌دیدگی اعصابی که ماهیچه‌های پلک شما را کنترل می‌کنند، ممکن است این عارضه ایجاد شود. در برخی موارد نیز ممکن است به دنبال آسیب یا بیماری، عضلات و رباط‌هایی که پلک‌های شما را بالا می‌برند، ضعیف شوند.

• پتوز آپونوروتیک: گاهی اوقات با افزایش سن نیز افتادگی پلک پتوز به وجود می‌آید. پوست و ماهیچه‌های اطراف چشم شما در گذر زمان ضعیف‌تر می‌شوند. جراحی - مانند لیزیک یا جراحی آب مروارید – می‌تواند پلک شما را کشیده باشد. تومور چشم نیز می‌تواند باعث پتوز شود.

دلایل ایجاد افتادگی پلک پتوز

پتوز اکتسابی معمولا در اثر بروز عواملی خاص، ایجاد می‌شود. آگاهی از علت بروز عارضه می‌تواند در پیش گرفتن مسیر درمان، نقش موثری ایفا کند. برخی از این عوامل عبارتند از:

• بیماری MS یا میاستنی گراویس: اختلالی نادر که جزو علائم اولیه ام اس است بر واکنش عضلات به پالس‌های سیستم عصبی اثر می‌گذارد.

• بیماری‌های عضلانی: دیستروفی عضلانی دوشن نوعی بیماری ارثی پیش‌رونده و البته نادر است که عضلات تمامی بدن و از جمله پلک را به تدریج درگیر می‌کند. در افراد مبتلا به این بیماری، افتادگی پلک پتوز، در اولین مراحل پیشرفت بیماری، بروز پیدا می‌کند.

• مشکلات عصبی: تمامی عضلات بدن توسط سیستم عصبی و مغز کنترل می‌شوند. هرگونه آسیب به سیستم عصبی می‌تواند سبب اختلال در عملکرد آن شود. در صورت آسیب به اعصاب متصل به عضلات پلک، با عارضه افتادگی پلک پتوز مواجه خواهیم شد.

• سندرم هورنر: این سندرم که در اثر ایجاد تومورهای سرطانی در قسمت بالای ریه، ایجاد می‌شود، یک مردمک چشم را از دیگری به حالتی غیرطبیعی کوچک‌تر کرده و توانایی تعریق در نیمی از صورت را مختل می‌کند. در نتیجه شاهد افتادگی پلک در یک یا هر دو چشم در بیماران مبتلا به سندرم هورنر هستیم.

افتادگی پلک چیست

روش‌های درمان افتادگی پلک پتوز

برای درمان این عارضه بسته به شرایط بیمار، روش‌های درمان جراحی و غیر جراحی وجود دارد که به صلاح‌دید پزشک برای بیمار تجویز می‌شود.

درمان‌های غیر جراحی افتادگی پلک پتوز

درمان افتادگی پلک به روش غیرجراحی برای بیمارانی که اختلال چندانی در عملکرد بینایی آن‌ها ایجاد نشده و دچار نوع خفیف این عارضه هستند، توصیه می‌شود. این روش‌ها عبارتند از:

• تجویز قطره چشم: نوعی قطره چشم که حاوی اکسی متازولین هیدروکلراید است برای درمان پتوز اکتسابی کاربرد دارد. این قطره‌ها که در درمان افتادگی پلک ناشی از بوتاکس نیز کاربرد دارند، با ایجاد انقباض سریع در عضله پلک، وارد عمل می‌شوند.

• عینک‌های تخصصی (عصای پتوز) برای تقویت چشم: این عینک‌ها بخش کوچکی همراه خود دارند که در قاب عینک تعبیه می‌شود و پلک را در جای درست خود نگه می‌دارد. این نوع عینک در دو نوع: عینک قابل تنظیم و عینک تقویت شده در بازار موجود است. نوع اول به یک طرف قاب عینک وصل می‌شوند و در نوع دوم در دو طرف قاب عصا را داریم. این روش درمان برای بیماران مبتلا به دیابت یا فشار خون بالا که انجام جراحی در آن‌ها ریسک بالایی دارد، بسیار مناسب است.

ن دارو: با تجویز دوزهای روزانه دارو اکسی متازولین، عضله بالابرنده را تقویت کرده و عملکرد آن را بهبود می‌دهند.

جراحی افتادگی پلک پتوز

در انواع پتوز اکتسابی و پتوز آپونوروتیک که در اثر افزایش سن ایجاد می‌شود، معمولا پزشک جراحی زیبایی بلفاروپلاستی را برای بالا بردن پلک پیشنهاد می‌دهد. این جراحی به صورت سرپایی و با یک بی حسی موضعی انجام می‌شود و اصلا جای نگرانی ندارد. علت انتخاب بی‌حسی موضعی در این جراحی، بررسی موقعیت پلک در شرایط بیداری و چشمان باز بیمار است. تحت این شرایط تنظیم موقعیت ایستایی پلک با دقت بالاتری انجام می‌شود.

انواع جراحی بلفاروپلاستی

بلفاروپلاستی در حالت کلی یک عمل زیبایی است که به بهبود شکل ظاهری و زیبایی پلک منجر می‌شود. این جراحی زیبایی برای درمان افتادگی پلک پتوز انواع مختلفی دارد که عبارت است از:

بلفاروپلاستی پلک بالا

در بلفاروپلاستی پلک بالا برای درمان افتادگی پلک پتوز، با دستکاری عضله بالابرنده Levator موقعیت مناسب قرارگیری پلک را تنظیم می‌کنند. سپس با بریدن پوست و بافت اضافی پلک بالا ظاهری زیبا و شاداب به پلک بیمار می‌دهند. در این روش باید میزان آسیب به عضله بالابرنده درست ارزیابی شود، چرا که در صورت ضعف بیش از حد عملکرد این عضله، نیاز به روش‌های جراحی دیگری برای بهبود محل قرارگیری پلک خواهیم داشت.

بلفاروپلاستی پلک پایین

بلفاروپلاستی پلک پایین برای ایجاد شکل طبیعی و زیبا در پلک‌ها و از بین بردن پف، چین و چروک یا حذف کیست‌های زیرپوستی انجام می‌شود.

بلفاروپلاستی هم زمان پلک بالا و پایین

در این روش بسته به صلاح‌دید پزشک متخصص و ترجیح بیمار، برای بهبود موقعیت کلی چشم و ایجاد توازن در زیبایی صورت، هر دو پلک مورد جراحی قرار می‌گیرد.

انتخاب هر یک از روش‌های درمان افتادگی پلک پتوز، بسته به شرایط و نیاز بیمار و با بررسی همه‌جانبه گزینه‌های درمان توسط پزشک، انجام می‌شود.

عوارض جراحی بلفارپلاستی افتادگی پلک پتوز

بروز عدم تقارن در پلک‌ها یکی از ابتدایی‌ترین عوارض این جراحی است. برای پیشگیری از این عارضه در انتخاب مرکز درمانی خود دقت کافی را به عمل آورید. کلینیک زیبایی سعادت آباد با پزشکان متخصص و کادر درمان حرفه‌ای عوارض جراحی‌های زیبایی را به حداقل می‌رساند. به هر ترتیب در صورت بروز این عارضه، شما نیاز به جراحی تکمیلی خواهید داشت. دیگر عوارض احتمالی بلفاروپلاستی عبارتند از:

• صدمه به عضلات چشم

• احساس سختی در باز و بسته کردن چشم

• ایجاد سوزش و خشکی در چشم

• تاری دید به صورت موقت

• حساس شدن به نور

• ریزش اشک از چشم

• بی حسی و ایجاد پف در پلک

در صورت بروز هر یک از این علائم و شدت گرفتن آن، حتما با پزشک جراح خود تماس بگیرید.

افتادگی پلک پتوز چیست

نکات کلیدی پس از جراحی بلفاروپلاستی افتادگی پلک پتوز

اگرچه جراحی بلفاروپلاستی جزو جراحی‌های سبک و سرپایی به شمار می‌آید، اما رعایت نکاتی پس از انجام این عمل جراحی، روند بهبود و نتیجه‌گیری شما را سرعت می‌بخشد. این نکات عبارت است از:

• خشکی و خارش چشم از عوارض این عمل جراحی است اما باید از مالش چشم‌ها جدا خودداری کنید.

• فعالیت‌های سنگین ورزشی و شنا پس از این عمل ممنوع است.

• حداقل به مدت دو هفته از لنزهای چشمی استفاده نکنید.

• در بیرون از خانه در برابر نور خورشید و باد از عینک آفتابی برای محافظت از چشم استفاده کنید.

• داروهایی که احتمال خونریزی را بالا می‌برند مانند آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن و... مصرف نکنید.

عواقب جدی نگرفتن درمان افتادگی پلک پتوز

در تمامی انواع پتوز باید به فکر انتخاب روشی برای درمان بود؛ چرا که بی‌توجهی به این موضوع می‌تواند منجر به بروز عوارض دیگری شود. برخی از آن‌ها عبارتند از:

• آستیگماتیسم: وقتی به دلیل افتادگی پلک پتوز، پلک به پیشانه چشم شما فشار وارد می‌کند، شکل چشم را تغییر می‌دهد. این فرآیند به تدریج می‌تواند باعث اعوجاج بینایی شما شود (دید شما ممکن است کشیده یا موج‌دار شود).

• تنبلی چشم: افتادگی پلک پس از تبدیل به آستیگماتیسم یا سایر عیوب انکساری، به مرور زمان امکان تبدیل به آمبلیوپی یا تنبلی چشم را دارد.

• حالت چانه رو به بالا: وقتی کودک شما مجبور است چانه خود را به سمت بالا دهد تا بتواند جلوی خود را ببیند، دچار مشکلات گردن، سفت شدن عضلات پیشانی و تاخیر در رشد خواهد شد.

چه زمانی فرد نیاز به درمان افتادگی پلک پتوز دارد؟

در برخی موارد، افتادگی پلک خود به خود برطرف می‌شود. همچنین در شرایطی که پتوز هیچ اختلالی در عملکرد ایجاد نمی‌کند، ممکن است اصلا تجویزی برای درمان توسط پزشکان جراحی زیبایی انجام نشود. گزینه‌های درمانی افتادگی پلک پتوز، با توجه به شرایط هر فرد و همچنین سن او متفاوت است.

به عنوان مثال، زمانی که کودکی دارای پلک افتاده است، پزشکان اغلب جراحی را توصیه می‌کنند. دلیل این است که افتادگی پلک با مرور زمان، بیشتر بر بینایی کودک و رشد عضلات او تاثیر می‌گذارد. اما همیشه قبل از پیشنهاد روش درمان، پزشک فرد را با انجام اقدامات زیر ارزیابی خواهد کرد:

• تست های تصویربرداری

• آزمایش خون

• معاینه کامل چشم

این ارزیابی‌ها به پزشک متخصص کمک می‌کند تا بهترین روش درمان را پیش گیرد.

جمع‌بندی

افتادگی پلک پتوز یکی از عارضه‌های رایجی است که در پلک به صورت ارثی یا اکتسابی رخ می‌دهد. روش‌های درمانی متعددی برای آن وجود دارد که بلفاروپلاستی پلک بالا یکی از آنهاست. در انتخاب روش درمان مراجعه به پزشک متخصص بسیار اهمیت دارد، چرا که جدی نگرفتن این مرحله، ممکن است دردسرهای تکرار جراحی را برای شما ایجاد کند.

سوالات متداول

1. آیا جراحی بلفاروپلاستی افتادگی پلک پتوز نیاز به بیهوشی دارد؟

خیر، این جراحی یک جراحی سرپایی و سبک به شمار می‌آید و بی حسی موضعی برای آن انجام می‌شود.

2. بهترین درمان برای افتادگی پلک چیست؟

جراحی معمولا بهترین درمان برای بزرگسالان مبتلا به افتادگی پلک پتوز است. البته با توجه به شرایط خاص شما، جراح زیبایی یا چشم پزشک درباره گزینه‌های درمانی با شما صحبت خواهد کرد.